Κατασχέσεις καταθέσεων για χρέη σε δήμους

Ηλεκτρονικές κατασχέσεις σε υπόλοιπα τραπεζικών λογαριασμών ασυνεπών οφειλετών τους θα επιβάλλουν πλέον και οι δήμοι όλης της χώρας, εφαρμόζοντας τις διαδικασίες-εξπρές που ήδη προβλέπονται και έχουν υιοθετηθεί εδώ και μερικά χρόνια από τις φοροεισπρακτικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ.

Η δυνατότητα αυτή παρέχεται στους δήμους με ένα νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών που ανακοινώθηκε πρόσφατα και οδεύει εντός των προσεχών εβδομάδων για ψήφιση από τη Βουλή. Ουσιαστικά οι εισπρακτικές υπηρεσίες των δήμων θα κληθούν να λειτουργήσουν, όπως ακριβώς λειτουργούν ήδη εδώ και πολύ καιρό οι φοροεισπρακτικές υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ). Θα υποχρεωθούν να ζητούν από τις τράπεζες, μέσω ηλεκτρονικών εφαρμογών, κατασχέσεις σε καταθέσεις οφειλετών τους. Από την πλευρά τους οι τράπεζες θα πρέπει να ανταποκρίνονται άμεσα στα αιτήματα των δήμων προχωρώντας στις κατασχέσεις και αποδίδοντας τα κατασχεμένα ποσά στους δήμους.

Με τη νέα αυτή ηλεκτρονική διαδικασία κατασχέσεων οι δήμοι θα μπορούν να εισπράττουν συντομότερα τα ληξιπρόθεσμα χρέη που συσσωρεύονται από απλήρωτα ποσά δημοτικών τελών και προστίμων, τα οποία καταλογίζουν στους δημότες τους, και κυρίως τα πλέον δύσκολα ως προς τη διαδικασία είσπραξης πρόστιμα για παραβάσεις που αφορούν διάφορες αυθαιρεσίες δημοτών και παραβάσεις για παράνομο παρκάρισμα.

Ειδικότερα, με το άρθρο 32 του νομοσχεδίου του υπουργεί ου Εσωτερικών «Ρυθμίσεις για τους χερσαίους συνοριακούς σταθμούς, την ενίσχυση των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και λοιπές διατάξεις», που τέθηκε πρόσφατα σε δημόσια διαβούλευση προβλέπεται, συγκεκριμένα, εφαρμογή και από τις εισπρακτικές υπηρεσίες των δήμων της διαδικασίας ηλεκτρονικών κατασχέσεων απαιτήσεων οφειλετών που βρίσκονται στα χέρια τραπεζικών ιδρυμάτων.

Τη διαδικασία αυτή την προβλέπει το άρθρο 32 του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ν. 4978/2022) για τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο. Σύμφωνα με τη διαδικασία αυτή:

1. Η κοινοποίηση του κατασχετηρίου από το Δημόσιο στην τράπεζα, καθώς και η κοινοποίηση της δήλωσης της τράπεζας για το ύψος των καταθέσεων που έχει σ’ αυτήν ο οφειλέτης του Δημοσίου, ενεργούνται μέσω μοναδικών διαμετακομιστικών κόμβων ηλεκτρονικής δια σύνδεσης και επικοινωνίας, οι οποίοι συνδέονται μεταξύ τους κατά τρόπο ασφαλή και ορίζονται από κοινού από το Δημόσιο και όλα τα εγκατεστημένα στη χώρα πιστωτικά ιδρύματα, όπως εκπροσωπούνται από την Ελληνική Ένωση Τραπεζών ή την Ένωση Συνεταιριστικών Τραπεζών ή άλλα πρόσωπα κατά περίπτωση.
2. Η κοινοποίηση του κατασχετηρίου στην τράπεζα θεωρείται ότι συντελέστηκε κατά την ημερομηνία και ώρα αποστολής της ηλεκτρονικής βεβαίωσης παραλαβής του από το πιστωτικό ίδρυμα, μέσω του διαμετακομιστικού κόμβου που δηλώθηκε από αυτό.
3. Η επίδοση της δήλωσης του πιστωτικού ιδρύματος για τα υπόλοιπα των καταθέσεων του οφειλέτη θεωρείται ότι συντελέσθηκε κατά την ημερομηνία και ώρα αποστολής της ηλεκτρονικής βεβαίωσης παραλαβής της, μέσω του διαμετακομιστικού κόμβου που δηλώθηκε από το Δημόσιο.
4. Οι ως άνω βεβαιώσεις είτε φέρουν προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή είτε είναι κρυπτογραφημένες και φέρουν ηλεκτρονική υπογραφή του εξυπηρετητή τους. Η διέλευση των δεδομένων μέσω των ως άνω διαμετακομιστικών κόμβων εξαιρείται από την εφαρμογή των διατάξεων περί τραπεζικού απορρήτου, όπως εκάστοτε ισχύουν.
5. Αφού οι τράπεζες δεσμεύσουν και κατάσχουν τα αναγραφόμενα στο ηλεκτρονικό κατασχετήριο ποσά από τους λογαριασμούς των οφειλετών του Δημοσίου, αποδίδουν τα κατασχεμένα ποσά είτε στον λογαριασμό του Δημοσίου που τηρείται στην Τράπεζα της Ελλάδος είτε στην υπηρεσία που επέβαλε την κατάσχεση υποχρεωτικά εντός δέκα (10) ημερών από την υποβολή της δήλωσης του πιστωτικού ιδρύματος.

Την παραπάνω περιγραφείσα διαδικασία θα ακολουθούν πλέον και οι δήμοι, σύμφωνα με το άρθρο 32 του υπό διαβούλευση νομοσχεδίου. Το άρθρο αυτό προβλέπει, συγκεκριμένα, ότι ειδικά για την ενεργοποίηση και εφαρμογή αυτής της διαδικασίας από τους δήμους την αρμοδιότητα που προβλέπει ο Κώδικας Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων για τον Διοικητή της ΑΑΔΕ θα την ασκεί, όσον αφορά τις οφειλές προς τους Δήμους, ο προϊστάμενος της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Αναπτυξιακής Πολιτικής του Υπουργείου Εσωτερικών.

Οι αρμοδιότητες του γενικού διευθυντή ΥΠΕΣ

Δηλαδή ο εν λόγω γενικός διευθυντής του υπουργείου Εσωτερικών αποκτά πλέον τις εξής αρμοδιότητες:

• Να καθορίσει, με απόφασή του, τους μοναδικούς διαμετακομιστικούς κόμβους και τη διαδικασία της γνωστοποίησής τους από τα εμπλεκόμενα μέρη (τους δήμους και τις τράπεζες), το υποχρεωτικό περιεχόμενο των κοινοποιούμενων κατασχετηρίων, της άρσης και του περιορισμού αυτών και των υποβαλλόμενων δηλώσεων, καθώς και τους όρους ταυτοποίησής τους, τα χρονικά περιθώρια αποστολής και παραλαβής τους, τους όρους και τις προϋποθέσεις ασφαλείας και κάθε άλλη απαραίτητη λεπτομέρεια για την εφαρμογή της εν λόγω διαδικασίας.
• Να αποστέλλει ηλεκτρονικά σε όλες τις τράπεζες της χώρας τα στοιχεία των οφειλετών των δήμων, με συνολική ληξιπρόθεσμη οφειλή πάνω από 70.000 ευρώ. Οι τράπεζες υποχρεούνται να προβαίνουν αυθημερόν στις ενέργειες που απαιτούνται για τη δέσμευση των χρημάτων, που βρίσκονται ή κατατίθενται στους λογαριασμούς των οφειλετών αυτών, μέχρι του ύψους της συνολικής οφειλής. Μετά τη δέσμευση και εντός δύο (2) ημερών, θα ενημερώνεται για το ύψος του δεσμευθέντος ποσού ο κάθε αρμόδιος δήμος, ο οποίος οφείλει να επιβάλει κατάσχεση, το αργότερο σε πέντε (5) εργάσιμες ημέρες από την ηλεκτρονική παραλαβή της ενημερωτικής απάντησης, άλλως το πιστωτικό ίδρυμα θα προβαίνει οίκοθεν στην άμεση άρση της επιβληθείσας δέσμευσης.
• Να καθορίζει με απόφασή του την αρμόδια υπηρεσία για τη συλλογή και αποστολή των στοιχείων, σύμφωνα με την παράγραφο 2, ως και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της. Με όμοια απόφαση μπορεί να μεταβάλλεται το ύψος της οφειλής της παραγράφου 2.