Ένα ρεπορτάζ με τίτλο “Μια δεξαμενή σκέψης και λογοτεχνικής έκφρασης εφήβων στον Δήμο Βύρωνα”, δημοσίευσε το Αθηναϊκό- Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, κάνοντας μια ολοκληρωμένη παρουσίαση του θεσμού που γίνεται ολοένα και πιο γνωστός, ανά την Ελλάδα και κερδίζει διαρκώς περισσότερους φίλους.

Δείτε παρακάτω ολόκληρο το κείμενο όπως δημοσιεύτηκε στον συνδρομητικό ιστότοπο του Αθηναϊκού – Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων:

“Μια δεξαμενή σκέψης και λογοτεχνικής έκφρασης εφήβων στον δήμο Βύρωνα

Ένας δήμος που φέρει το όνομα του μεγάλου ποιητή, πώς θα μπορούσε να αναπτύξει μία λογοτεχνική δραστηριότητα;… Με ποιο τρόπο και με ποιους αποδέκτες;… Κάπως έτσι σκέφτηκαν στον δήμο του Βύρωνα και κάπως έτσι ξεκίνησε ένα όμορφο «ταξίδι» με ταξιδιώτες έφηβους και νέους από όλη την Ελλάδα, που παίρνουν μελάνι και χαρτί για να αποτυπώσουν, είτε με ποιητικό είτε με πεζό λόγο, τις σκέψεις τους και τις ανησυχίες τους πάνω σε συγκεκριμένη θεματική ενότητα.

Από το 2015 ο δήμος Βύρωνα διοργανώνει έναν ετήσιο πανελλήνιο λογοτεχνικό διαγωνισμό για έφηβους και νέους και στο τέλος εκδίδει σε βιβλίο τα έργα που βραβεύονται. Παράλληλα δημιούργησε κι ένα εργαστήρι «Λογοτεχνικής Συντροφιάς Εφήβων και Νέων», που δουλεύουν πάνω σε αποσπάσματα βιβλίων και γράφουν τους δικούς τους στοχασμούς. Το πρόγραμμα ονομάζεται «Στο βλέμμα του Μπάιρον», έχει ανταπόκριση από μαθητές, φοιτητές και όχι μόνο, και όπως λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η συντονίστρια και συγγραφέας Δήμητρα Νούση: «Έχει δημιουργηθεί πλέον μια πανελλήνια δράση που λειτουργεί ως δεξαμενή σκέψεων».

«Στο βλέμμα του Μπάιρον»

Το συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι μία δράση πολιτισμού του δήμου Βύρωνα, με σκοπό να ενθαρρύνει τους έφηβους και τους νέους να εκφραστούν λογοτεχνικά, να γνωρίσουν τη λογοτεχνία και να ασχοληθούν ερευνητικά μαζί της και μέσα από αυτές τις διεργασίες να αναδειχθεί η νεανική στοχαστική σκέψη.

Κάθε χρόνο διοργανώνεται ένας λογοτεχνικός διαγωνισμός για έφηβους και νέους και τα καλύτερα έργα εκδίδονται σε βιβλίο. Στη συνέχεια οι συμμετέχοντες στον διαγωνισμό εντάσσονται σε ένα εργαστήρι δημιουργικής γραφής, που πετυχαίνει πρώτα τη γνωριμία τους με συγγραφικά έργα και στη συνέχεια τον διάλογο των νέων δημιουργών με αυτά τα έργα.

Ξεκίνησε το 2015, μετά από πρόταση που υπέβαλαν βιβλιόφιλοι πολίτες προς τον δήμο Βύρωνα, όταν κλήθηκαν να εκφράσουν ιδέες προς υλοποίηση με θέμα το βιβλίο. Ήδη βρίσκεται στον 6ο χρόνο και μάλιστα πέρυσι η δράση τέθηκε υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου.

Ο ετήσιος διαγωνισμός προκηρύσσεται τον Ιανουάριο, γενέθλιο μήνα του Άγγλου και φιλέλληνα ποιητή, απευθύνεται σε μαθητές και έφηβους 13-18 ετών και σε νέους 18-30 ετών, οι οποίοι μέσα στη χρονιά γράφουν και στέλνουν πεζά ή ποιητικά κείμενα, πάνω στη θεματική ενότητα της προκήρυξης. Στο τέλος του χρόνου και σε μια ειδική εκδήλωση απονέμονται βραβεία ανά λογοτεχνικό είδος (πεζό και ποιητικό) και ανά ηλικιακή κατηγορία (εφήβων και νέων), ενώ γίνεται και η παρουσίαση του βιβλίου.

Το θέμα επιλέγεται από την Επιτροπή βιβλιοθήκης του δήμου, που το εισηγείται στο Δημοτικό Συμβούλιο. Η Επιτροπή αξιολόγησης αποτελείται από εθελοντές δημότες, από τον αρμόδιο αντιδήμαρχο και τη συντονίστρια Δήμητρα Νούση, η οποία επίσης εργάζεται εθελοντικά.

Αξίζει να αναφερθεί πως όλα τα έξοδα (έκδοση βιβλίου, εκδήλωση κ.α.) καλύπτονται από την οικονομική υπηρεσία του δήμου και ουδέποτε το πρόγραμμα χρηματοδοτήθηκε από μη δημοτικούς πόρους.

Την πρώτη χρονιά το θέμα ήταν «Η ζωή, η προσωπικότητα και το έργο του Λόρδου Βύρωνα», ενώ για φέτος το θέμα είναι η κλιματική αλλαγή για τον πλανήτη που απειλείται και για τη ζωή του μέλλοντος. Το σύνθημα «Γη SOS σπεύσατε» αποτελεί την κεντρική ιδέα του φετινού διαγωνισμού.

Έχει τη δική του σημασία πως μέσα σε αυτή την πενταετία έχουν ανταποκριθεί μαθητές από την Κρήτη, τη Σύρο, την Κάλυμνο, την Ξάνθη, τη Δράμα, τη Λάρισα, τη Λευκάδα, τη Θεσσαλονίκη, αλλά και από ΕΠΑΛ της Πάτρας.

Η «Πανελλήνια Λογοτεχνική Συντροφιά Εφήβων και Νέων»

Είναι το εργαστήρι δημιουργικής γραφής, που ξεκίνησε το 2016 και συμμετέχουν έφηβοι και νέοι που έλαβαν μέρος στους προηγούμενους διαγωνισμούς του προγράμματος. Λειτουργεί μέσω e-mail με συντονίστρια και πάλι τη Δήμητρα Νούση.

Οι συμμετέχοντες χωρίζονται σε συγγραφικές ομάδες, δουλεύουν ως αναγνώστες πάνω σε αποσπάσματα βιβλίων, τα οποία επιλέγονται από τη συντονίστρια και στη συνέχεια γράφουν πάνω σε αυτά τις δικές τους στοχαστικού περιεχομένου παρατηρήσεις. Στο τέλος γίνεται μία σύνθεση όλων αυτών των απόψεων και των παρατηρήσεων σε κείμενα λογοτεχνικού στοχασμού, που επίσης συμπεριλαμβάνονται στην έκδοση. Σκοπός αυτού του εργαστηρίου είναι να αποτελέσει μια δεξαμενή νεανικής σκέψης μέσα από μία σταθερά παραγωγική συμμετοχή και εργασία.

Τα βιβλία κάθε χρόνο διανέμονται δωρεάν, ενώ στέλνονται αντίτυπα σε όλες τις δημοτικές βιβλιοθήκες της χώρας, σε πολιτιστικούς φορείς, αλλά και στις βιβλιοθήκες γυμνασίων και λυκείων του δήμου, καθώς και στα σχολεία εκτός της πόλης, που συμμετείχαν στον διαγωνισμό.

Δήμητρα Νούση: «Το πρόγραμμα ταυτίζεται με τη νιότη και την έμπνευση»

Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η συντονίστρια και «ψυχή» όλης αυτής της πρωτοβουλίας και προσπάθειας, Δήμητρα Νούση, τονίζει με έμφαση: «Χτίζεται σιγά-σιγά μια πολιτιστική δεξαμενή, που παράγει σκέψεις και στοχασμούς. Το πρόγραμμα ταυτίζεται με τη νιότη και την έμπνευση. Μας συγκινεί το ότι υπάρχουν παιδιά που μεγάλωσαν μέσα από αυτή την πρωτοβουλία, αφού πριν από πέντε χρόνια ήταν μαθητές, τώρα είναι φοιτητές και συνεχίζουν να συμμετέχουν. Έχουμε αποκτήσει μια σταθερότητα και για εμάς είναι πολύ σημαντικό το ότι το βιβλίο ταξιδεύει σε όλη τη χώρα, αφού πηγαίνει σε όλες τις δημόσιες βιβλιοθήκες.

Υπάρχουν παιδιά που συμμετέχουν φανατικά. Ένα κορίτσι αλβανικής καταγωγής, ξεκίνησε να στέλνει όταν ζούσε στο Παγκράτι, στη συνέχεια βρέθηκε στην Αρμενία, τώρα είναι στη Βραζιλία και στέλνει και από εκεί. Υπήρξαν αγόρια που έστειλαν ενώ υπηρετούσαν τη θητεία τους στο Στρατό. Υπήρξε ένα άλλο κορίτσι από την Κρήτη, που βραβεύθηκε και την ακολούθησαν στην Αθήνα έντεκα συγγενείς, για να χαρούν από κοντά τη βράβευσή της. Όλα αυτά για εμάς είναι πολύ σημαντικά».

Μία βράβευση σίγουρα ενθαρρύνει. Η μη βράβευση όμως, μήπως αποθαρρύνει και απογοητεύει παιδιά εφηβικής ηλικίας;. «Όχι», λέει κατηγορηματικά η κ. Νούση. «Άλλωστε έπαινο για τη συμμετοχή παίρνουν όλοι. Όμως δεν είναι αυτό το ζητούμενο. Η ουσία εντοπίζεται στο ‘εμένα μου αρέσει να γράφω’. Είναι η φωτογραφία της στιγμής. Αλλά και πέρα από τη βράβευση ή όχι, οι συμμετέχοντες στον διαγωνισμό μπορούν μετά να ενταχθούν στη Λογοτεχνική Συντροφιά. Και αυτό είναι που μας ενδιαφέρει, γιατί εκεί πλέον δημιουργείται όλη αυτή η δεξαμενή σκέψης και στοχασμού, που μπορεί να γίνει το όχημα για να πάει και παραπέρα».

Η ορθή γλώσσα, η σχέση με το θέμα, η πρωτοτυπία στην προσέγγιση, είναι μεταξύ άλλων τα κριτήρια της βράβευσης, όπως εξηγεί η συντονίστρια του προγράμματος, ενώ στην ερώτηση για το αν διαπιστώνει ικανότητα έκφρασης στη νέα γενιά και σε αυτές τις ηλικίες, απαντάει: «Ναι, φυσικά υπάρχει ικανότητα έκφρασης. Σίγουρα εμφανίζονται και αφελή κείμενα και άγουρα και πολλά εκτός θέματος, αλλά δεν είμαστε ένα τάλεντ-σόου. Σημασία έχει να αποδεσμευθεί μια φωνή και μια σκέψη. Εκεί είναι η πρόκληση κι εκεί εντοπίζεται και το πιο ενδιαφέρον. Το πιο σημαντικό είναι η δουλειά που γίνεται στη Λογοτεχνική Συντροφιά. Εκεί αναδεικνύονται πλέον και οι σκέψεις και οι ανησυχίες αυτών των παιδιών. Κι εμείς θέλουμε να βρούμε μέσα στην κοινωνία αυτούς τους ψίθυρους που υπάρχουν και να τους αναδείξουμε».

Και αμέσως προσθέτει: «Υπήρξε ένα 15χρονο κορίτσι ρομά, που οι γονείς του είναι αναλφάβητοι. Αυτό το κορίτσι λοιπόν, με την προτροπή της καθηγήτριάς της, έγραψε και μετείχε στον διαγωνισμό. Και η καθηγήτριά της μετά τη συνόδευσε στην εκδήλωση. Το αντιλαμβάνεστε;… Και μόνο γι’ αυτό το παιδί, αξίζει όλη η προσπάθεια»!

Στο τέλος, η Δήμητρα Νούση μιλάει για ένα «κρυφό» όνειρό που έχει: «Να έβλεπα όλο αυτό το πρόγραμμα να έβγαινε και εκτός Ελλάδας. Να φέρει κοντά σκεπτόμενους νέους από όλη την Ευρώπη. Η τεχνολογία το επιτρέπει πλέον στην εποχή μας».