Με το βλέμμα προσηλωμένο στο κινητό τηλέφωνο, πεζός πλησιάζει τη διάβαση χωρίς να σηκώσει τα μάτια για να δει το φανάρι. Την τελευταία στιγμή, το μήνυμα «κλείσε το κινητό σου, βρίσκεσαι σε διάβαση» ξεπηδά στην οθόνη και τον υποχρεώνει να απομακρυνθεί για λίγη ώρα από τη συσκευή, μέχρι να διασχίσει με ασφάλεια το δρόμο. Αντί γι’ αυτό το μήνυμα που στέλνουν ειδικές συσκευές τοποθετημένες στη διάβαση, σε περιοχή της Ολλανδίας, τον ίδιο ρόλο έχει αναλάβει η φωτεινή σήμανση που έχει τοποθετηθεί στο έδαφος, λίγο πριν από τη διάβαση στην οδό Μητροπόλεως με Καρόλου Ντηλ, στη Θεσσαλονίκη. Σκοπός της και πάλι είναι να προσελκύσει την προσοχή του πεζού που περπατάει με σκυμμένο το κεφάλι πάνω από το κινητό, ώστε να τον προειδοποιήσει για τη διάβαση και αν μπορεί να περάσει ή όχι.
Σε αυτή τη λογική, εκείνη της χρήσης ηλεκτρονικών συστημάτων στο οδικό δίκτυο για την εξυπηρέτηση πεζών και οδηγών, στην πόλη Χέλμοντ της Ολλανδίας, όλα τα οχήματα είναι εξοπλισμένα με ειδικές συσκευές και λογισμικό που λαμβάνουν ενημέρωση για ενδεχόμενο έκτακτο περιστατικό, ατύχημα ή μποτιλιάρισμα σε κάποιο σημείο του αυτοκινητόδρομου. Με αυτό τον τρόπο, ο οδηγός μπορεί να αλλάξει διαδρομή, αποφεύγοντας την ταλαιπωρία και συμβάλλοντας στην αποσυμφόρηση της κυκλοφορίας.
Όλο και περισσότερα αυτόματα συστήματα στους δρόμους
«Υπάρχουν πάρα πολλά συστήματα τα οποία μπορούν να εφαρμοστούν, από τα έξυπνα φανάρια και τα έξυπνα πεζοδρόμια μέχρι τα συστήματα αυτόνομης αυτοκίνησης, χωρίς οδηγό, που υπόσχονται να μην περνάει κανείς με κόκκινο, αφού τα φανάρια θα επικοινωνούν με το αυτοκίνητο και εκείνο θα φρενάρει την κατάλληλη στιγμή. Για να εφαρμοστούν τα παραπάνω, προϋπόθεση είναι η εγκατάσταση αισθητήρων παντού, στο οδικό δίκτυο και bluetooth εξαρτημάτων στα φανάρια και στις πινακίδες. Αυτές, μάλιστα, θα σταματήσουν κάποια στιγμή να υπάρχουν αφού τα μηνύματα που απεικονίζουν θα εμφανίζονται στο ταμπλό του αυτοκινήτου», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο αναπληρωτής προϊστάμενος της Αυτοτελούς Διεύθυνσης Υποστήριξης Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας Κώστας Μιχαηλίδης.
Σύμφωνα με τον κ. Μιχαηλίδη, ήδη υπάρχουν στις ΗΠΑ συστήματα αυτόνομης αυτοκίνησης, οχήματα Tesla κυκλοφορούν χωρίς οδηγό, ενώ θεωρητικά τα επόμενα είκοσι με τριάντα χρόνια αναμένεται να τεθεί υπό αμφισβήτηση ακόμη και η ίδια η ιδιοκτησία ενός αυτοκινήτου. Ο ίδιος εξηγεί ότι αφού θα έχει προχωρήσει η εγκατάσταση στο οδικό δίκτυο τεχνολογιών διασύνδεσης με το όχημα, θα προσφέρονται ελκυστικές δυνατότητες χρήσης αυτοκινήτων με διάφορους τρόπους μίσθωσης, ισοδύναμο κόστος και κίνητρα για την ασφάλεια των οδηγών και των πεζών αλλά και τη μείωση της επιβάρυνσης στο περιβάλλον.
«Το κόστος του συνολικού εγχειρήματος είναι, βέβαια, πολύ μεγάλο και αφορά όλο το σύστημα αναβάθμισης των υποδομών. Σε κάθε περίπτωση, είναι εφικτό μαζί με τις συντηρήσεις του οδικού δικτύου να γίνεται και η εγκατάσταση τέτοιων συστημάτων ενώ θα επωφεληθούν όσοι επιχειρηματικοί όμιλοι σήμερα κάνουν έρευνα για την αυτόνομη αυτοκίνηση», προσθέτει.
«Η αυτόνομη κίνηση δεν είναι επιστημονική φαντασία»
«Η αυτόνομη αυτοκίνηση δεν είναι επιστημονική φαντασία. Είναι εφικτό να εφαρμοστεί αλλά χρειάζεται επένδυση στις υποδομές», σημειώνει, από την πλευρά του, ο Χρήστος Παπαδόπουλος, αναπληρωτής προϊστάμενος τμήματος στη Διεύθυνση Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
Ο κ. Παπαδόπουλος εκτιμά ότι η αυτόνομη αυτοκίνηση μπορεί να εφαρμοστεί σε ένα ορατό μέλλον σε αυτοκινητόδρομους, καθώς εκεί είναι πιο εύκολο να εγκατασταθεί η απαιτούμενη υποδομή. Από εκεί και πέρα, για πόλεις όπως η Θεσσαλονίκη με στενούς δρόμους, πολλά οχήματα, προβλήματα στα μέσα μαζικής μεταφοράς, διερευνώνται λύσεις που θα μπορέσουν να ανακουφίσουν την κυκλοφορία. Στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου «C-mobile», στο οποίο μετέχει η Περιφέρεια, διερευνώνται πιθανές παρεμβάσεις ή υπηρεσίες που θα μπορούσαν να προσφέρονται ώστε να εφαρμοστούν στο αστικό περιβάλλον και να βελτιώσουν την κατάσταση.
Ήδη, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας και Δικτύων Μεταφορών (Ι.ΜΕΤ.) του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ), η Περιφέρεια συμμετείχε σε έργα πιλοτικής εφαρμογής συνεργατικών συστημάτων ευφυών μεταφορών. Ένα τέτοιο σύστημα ήταν τα έξυπνα φανάρια που δημιουργούν «πράσινο κύμα» για τους οδηγούς ταξί, μεταδίδοντας στο αυτοκίνητό τους οδηγίες για τυχόν μποτιλιάρισμα ή για τον χρόνο μέσα στον οποίο θα ανάψει κόκκινο, ώστε να προσαρμόσουν την ταχύτητα με την οποία κινούνται.
«Μια τέτοια δυνατότητα σε έναν πολύ μποτιλιαρισμένο δρόμο δεν ξέρω αν μπορεί να έχει νόημα. Περισσότερο χρήσιμη θα μπορούσε να είναι η λειτουργία ηλεκτρονικών πινακίδων πληροφόρησης των οδηγών για έκτακτα συμβάντα, ανάλογη με την εφαρμογή που λειτούργησε στον Περιφερειακό της Θεσσαλονίκης για κάποια χρόνια, ωστόσο διακόπηκε λόγω έλλειψης χρηματοδότησης», υπογραμμίζει ο κ. Παπαδόπουλος.