Το αφήγημα της Ανάπτυξης όπως εκφράστηκε από τρεις διαφορετικές κυβερνήσεις και τους εκπροσώπους τους στο ΥΠΕΝ (Μανιάτης, Σταθάκης, Χατζηδάκης) υποσχέθηκε εντυπωσιακά οφέλη στις τοπικές κοινωνίες αν απλά αφήσουν τις εταιρείες να δράσουν ελεύθερα στη γη και στα ύδατα τους. Στο όνομα της Ανάπτυξης παραχωρήθηκε με μεγάλη ελευθερία κινήσεων και χωρίς κανένα ουσιαστικό έλεγχο πάνω από το 1/3 της επικράτειας της χώρας για εκμετάλλευση υδρογονανθράκων. Τώρα το αφήγημα αυτό καταρρέει.

Τους τελευταίους μήνες παρακολουθούμε να εκτυλίσσεται μια υπόθεση οικονομικού, κοινωνικού και περιβαλλοντικού εκβιασμού από πετρελαϊκή εταιρεία με σκοπό να αποσπάσει δεκάδες εκατομμύρια από το Δημόσιο. Πρόκειται για την Energean που κατέχει το μόνο πετρελαϊκό κοίτασμα σε παραγωγή στην Ελλάδα στον Πρίνο (Καβάλα). Η Energean κατέχει ακόμη, εξ ολοκλήρου ή σε κοινοπραξία, τις παραχωρήσεις έρευνας-εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε Κατάκολο, Ιωάννινα-Θεσπρωτία, Αιτωλοακαρνανία και σύντομα θα έχει ολοκληρωθεί το πέρασμα σε αυτήν του 50% του κοιτάσματος στον Δ. Πατραϊκό. Παράλληλα δραστηριοποιείται με μεγάλες επενδύσεις στο Ισραήλ, αλλά και σε Αίγυπτο και Μαυροβούνιο.

Σε όλη την προηγούμενη περίοδο τόσο οι επενδύσεις και όσο και η παραγωγή στον Πρίνο είχαν μειωθεί δραματικά. Η κατάρρευση των τιμών του πετρελαίου λόγω της πανδημίας λειτούργησε καταλυτικά ώστε να εκφραστούν τα πολλά προβλήματα που αντιμετώπιζε. Σε αυτή την κατάσταση, όπου η μετοχή της παρουσιάζει ραγδαία καθοδική πορεία, η Energean προχώρησε τους τελευταίους μήνες σε μια προπαγανδιστική εκστρατεία για την οικονομική σημασία του Πρίνου και της ίδιας της εταιρείας. Σκοπός της, να αποσπάσει μεγάλες κρατικές επιδοτήσεις για να συνεχίσει το εξορυκτικό πρόγραμμά της και να καλύψει συνολικά τις ζημιές της με πρόσχημα την χρηματοδότηση του Πρίνου. Μόνο για φέτος ζητά να πληρώσουμε από τους φόρους μας το εξωφρενικό ποσό των 75 εκ. ευρώ (!) και έπεται συνέχεια.

Η εταιρεία ισχυρίζεται πως αν κλείσει η μονάδα του Πρίνου θα υπάρξει ζημιά 1.5 δις συνολικά στην ελληνική οικονομία καθώς και πως θα χαθούν 270 θέσεις εργασίας. Οι ισχυρισμοί της είναι παντελώς ψευδείς. Η αλήθεια είναι ότι από το 1981 που ξεκίνησε η άντληση στον Πρίνο μέχρι και σήμερα το Δημόσιο έχει κάνει τεράστιες δαπάνες με μηδαμινά έσοδα. Με κανέναν τρόπο δεν τεκμηριώνεται η καταστροφολογία της Energean για τις οικονομικές επιπτώσεις των 1.5 δις για το κλείσιμο του Πρίνου. Την στιγμή που η εταιρεία είχε ήδη προχωρήσει σε περικοπές επενδύσεων από το 2019 … τώρα ζητά κρατική επιχορήγηση για να προχωρήσει σε επενδύσεις! Ακόμη πιο επιθετικός είναι ο εκβιασμός ότι πρέπει την πληρώσουμε για να μην προχωρήσει σε απολύσεις. Αν θέλουμε να μιλήσουμε για τους εργαζόμενους, ας μιλήσουμε συνολικά: για τους μισθούς, για τις συνθήκες εργασίας, για το πόσες θέσεις εργασίας χάνονται σε άλλους τομείς όταν μια τοπική κοινωνία είναι «όμηρος» της λειτουργίας μιας πετρελαϊκής εταιρείας στην περιοχή.

Ο πιο κρίσιμος ισχυρισμός όμως αφορά τον περιβαλλοντικό κίνδυνο που συνεπάγεται το κλείσιμο της εταιρείας. Όπως ισχυρίζεται η Energean αν η μονάδα κλείσει, τότε τους επόμενους 6 μήνες υπάρχει κίνδυνος περιβαλλοντικής καταστροφής από την μη συντήρηση. Μάλιστα ο αντιπρόεδρος της Energean δήλωσε ότι «το πρόβλημα θα έρθει στο Δημόσιο» αφού υπάρχουν 24 γεωτρήσεις καθώς και θαλάσσιες και χερσαίες εγκαταστάσεις σε τεράστια έκταση που είναι του Δημοσίου. Σημείωσε ότι κάθε γεώτρηση μπορεί να στοιχίσει πάνω από 3 εκατ. δολάρια για να κλείσει και να αποκατασταθεί ασφαλώς το περιβάλλον και μίλησε για «τεράστια βόμβα στην καρδιά του Αιγαίου».

Εδώ, βλέπουμε μια άλλη όψη του εκβιασμού. Η εταιρεία δηλώνει πως παρότι είναι υποχρεωμένη βάσει της σύμβασης παραχώρησης για την αποκατάσταση του χώρου δεν πρόκειται να την υλοποιήσει. Ταυτόχρονα, όχι μόνο η τοπική κοινωνία αλλά ολόκληρη η χώρα βρίσκεται σε περιβαλλοντική «ομηρία» – όπου η εταιρεία αν δεν πάρει τα λύτρα, θα την αφήσει στο έλεος της περιβαλλοντικής καταστροφής. Σε αυτό το πλαίσιο, αποδεικνύεται πόσο ψευδής και υποκριτικός είναι ο ισχυρισμός της εταιρείας για τους δεσμούς της με την Καβάλα και ότι στόχος της είναι ο «Πρίνος να γίνει Πράσινος». Φιλοπεριβαλλοντικές εξορύξεις δεν υπάρχουν – (παρ’ότι είδαμε το παράδοξο να βραβεύεται η εταιρεία Ελληνικός Χρυσός για τη συνεισφορά της στους τομείς του περιβάλλοντος, της κοινωνίας και του αθλητισμού) – και αυτό είναι κάτι που επιβεβαιώνεται κάθε φορά που οι εταιρείες κινδυνεύουν οικονομικά και η κατάρρευσή τους καθίσταται περιβαλλοντική απειλή για τις τοπικές κοινωνίες. Και αν η άντληση του Πρίνου, που γίνεται σε μόλις 50 μέτρα βάθος, είναι όπως οι ίδιοι λένε μια «τοξική βόμβα» στην καρδιά του Αιγαίου μπορεί κανείς να υποθέσει τι θα συμβεί αν τέτοιες τοξικές βόμβες τοποθετηθούν παντού σε θαλάσσια βάθη 2,5 και 3 χλμ ή σε παρθένες περιοχές στην Ήπειρο και στην υπόλοιπη Δυτική Ελλάδα. Όλοι εμείς θα πληρώνουμε τεράστια ποσά σε δημόσιες επενδύσεις υποδομών που θα διαχειρίζονται ιδιωτικές εταιρείες και οι εταιρείες όχι μόνο θα δηλώνουν ζημίες για να μην ανταποδίδουν τίποτε από την εκμετάλλευση των εξορύξεων, αλλά και θα μας απειλούν με περιβαλλοντικές καταστροφές κάθε φορά που θα επιχειρούν να αποσπάσουν και άλλα χρήματα και επιχορηγήσεις.

Ο μεγάλος σιωπηλός συνεργός – για τους δικούς του σκοπούς – είναι το κράτος και ο συγκεκριμένος εκφραστής του, η κυβέρνηση και το ΥΠΕΝ. Υπουργοί, υφυπουργοί, βουλευτές, στελέχη, δημοσιογραφικά φερέφωνα και άλλα μέλη του επιχειρηματικού και πολιτικού κατεστημένου που σιγοντάρουν, προωθούν και στηρίζουν τον εκβιασμό της Energean. Το γεγονός αυτό δεν σχετίζεται μόνο με τις παραδοσιακές πελατειακές σχέσεις κράτους-εταιρειών, αλλά με τον στρατηγικό στόχο της εξόρυξης υδρογονανθράκων στα πλαίσια πολεμοκάπηλων ανταγωνισμών στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο – στόχο στον οποίο η Energean αποτελεί ένα σημαντικό κρίκο με το ρόλο που επιτελούν οι παραχωρήσεις της εταιρείας στο Ισραήλ. Χωρίς κανένα χειροπιαστό όφελος για όλους εμάς, μέχρι σήμερα έχουν παραχωρηθεί τεράστιες εκτάσεις σε πετρελαϊκές εταιρείες. Σήμερα που οι εξελίξεις έχουν παγώσει προσωρινά τα σχέδια των ερευνών, το μόνο που απέμεινε από την «μεγάλη ιδέα» είναι δαπάνες αντί για έσοδα, ομηρεία των περιοχών που παραμένουν στα χαρτοφυλάκια των εταιρειών για να κερδίζουν στα χρηματιστήρια, αύξηση των πολεμικών εξοπλισμών και ασκήσεων, κορύφωση των αντιπαραθέσεων με την Τουρκία.

Πόλεμος, ομηρεία τοπικών κοινωνιών, περιβαλλοντική καταστροφή, οικονομικό και κοινωνικό πλιάτσικο είναι όσα μας υπόσχεται το πλάνο των κρατικών επιδοτήσεων των εξορύξεων υδρογονανθράκων. Το success story του Πρίνου που μας σερβίρουν εδώ και καιρό, αποδεικνύεται απατηλό. Τα δεκάδες εκατομμύρια των επιδοτήσεων που απαιτεί η Energean καλούνται να τα πληρώσουν οι πολίτες που έχουν γονατίσει από την κρίση και την πανδημία.

Φτάνει πια! Ως εδώ με τις αρπαχτές, τους ωμούς εκβιασμούς και τις απειλές, ως εδώ με τα καταστροφικά σχέδια, ως εδώ με την πολεμοκαπηλεία για να κερδίζουν οι λίγοι και να πληρώνουν οι πολλοί. Ο εκβιασμός δεν πρέπει να περάσει, η Energean δεν πρέπει να επιδοτηθεί από τα χρήματα μας, η τοπική κοινωνία της Καβάλας μπορεί να οραματιστεί και να σχεδιάσει ένα μέλλον χωρίς εξορύξεις, ρύπανση και απειλές και όλοι εμείς πρέπει να σταματήσουμε την μετατροπή της χώρας σε πεδίο ληστρικής και καταστροφικής δράσης των πετρελαϊκών εταιρειών και των κρατικών σχεδιασμών.

Καμία χρηματοδότηση για την Energean!
Όχι στους εκβιασμούς των πετρελαϊκών!
Στήριξη των πραγματικών αναγκών των τοπικών κοινωνιών ενάντια στον εταιρικό παρασιτισμό!

Πρωτοβουλία Αθήνας ενάντια στις εξορύξεις υδρογονανθράκων