Στο μικροσκόπιο της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας θα μπουν, το επόμενο χρονικό διάστημα, χωριά και οικισμοί που διαθέτουν πλούσιο πολιτιστικό απόθεμα, ιδιαίτερο χαρακτήρα, ιστορική παρουσία ή φυσικό περιβάλλον, χωρίς όμως στοιχεία μαζικού τουρισμού. Συγκεκριμένα, θα αναζητηθούν στοιχεία αυθεντικότητας σε τέτοιου είδους οικισμούς, που κατάφεραν να διατηρήσουν την παράδοση και την κουλτούρα του τόπου, προκειμένου στη συνέχεια να σχεδιαστούν τρόποι ήπιας ανάπτυξης, η οποία εκτιμάται ότι θα προσδώσει αξία σε κάθε περιοχή, χωρίς να αλλοιώνει τα χαρακτηριστικά της.
Το εγχείρημα ξεκινά με αφορμή την έγκριση από το Περιφερειακό Συμβούλιο Κεντρικής Μακεδονίας, της συμμετοχής της Περιφέρειας στο έργο «Δίκτυο Αυθεντικών Χωριών Αδριατικής-Ιονίου» -ADRIONET, στο πλαίσιο του προγράμματος INTERREG V B, ώστε να αντιμετωπιστούν η σημερινή περιθωριοποίηση, ερήμωση, εγκατάλειψη, καθώς και ο κατακερματισμός και η υπο-αξιοποίηση αυτών των περιοχών. Οι εταίροι εκπροσωπούν δημόσιους φορείς και ερευνητικά κέντρα που προέρχονται από την Ελλάδα, την Ιταλία, την Κροατία την Σλοβενία, την Αλβανία, την Σερβία και την Βοσνία-Ερζεργοβίνη.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τις διαπιστώσεις του έργου, στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και ειδικότερα στις περιοχές που βρέχονται από την Αδριατική και το Ιόνιο υπάρχουν πολλά μικρά «αυθεντικά» χωριά, σε πολύ όμορφες τοποθεσίες δίπλα σε ποτάμια, λίμνες, σε ορεινούς όγκους και αγροτικές περιοχές. Αυτά τα χωριά διαθέτουν σημαντική πολιτιστική, περιβαλλοντική αξία αλλά και κοινωνική αξία, καθώς «συντηρούν» ένα απόθεμα τοπικών χαρακτηριστικών και ιδιαίτερης φυσιογνωμίας, παραγωγικής τεχνογνωσίας, παραδοσιακών τροφίμων και προϊόντων, που πρέπει να ταυτοποιηθούν και να ενσωματωθούν σε περιφερειακές στρατηγικές και δράσεις διατήρησης και αξιοποίησης, μέσω μοντέλων βιώσιμης ανάπτυξης που ενισχύουν την υπάρχουσα πολιτιστική και φυσική κληρονομιά.
Ο βασικός στόχος του έργου ADRIONET είναι η δημιουργία ενός Διακρατικού Δικτύου «Αυθεντικών Χωριών», με σκοπό τη διατήρηση των φυσικών και πολιτιστικών τους αγαθών, επιδιώκοντας ανάπτυξη βασισμένη σε μια κοινωνική, περιβαλλοντική και οικονομική βιωσιμότητα, με επίκεντρο πρωταρχικά την ποιότητα ζωής και την ευημερία των τοπικών πληθυσμών, ως προϋπόθεση για τη διατήρηση των φυσικών τους τοπίων, καθώς και την προσέλκυση και ικανοποίηση των επισκεπτών και τουριστών.
«Ο ορισμός του αυθεντικού χωριού θα προκύψει μέσα από τη διαδικασία συνεργασίας με τους εταίρους του έργου και δεν θα αφορά – κατά πάσα πιθανότητα – παραδοσιακούς οικισμούς οι οποίοι είναι ήδη ανεπτυγμένοι τουριστικά. Το σχέδιο του Περιφερειάρχη είναι ο τουρισμός 365 ημερών το χρόνο και αυτό για να επιτευχθεί θα πρέπει να αναπτυχθούν αυτά τα χωριά, όχι όμως με όρους μαζικού τουρισμού» τόνισε, σε δηλώσεις του σε δημοσιογράφους, ο αναπληρωτής προϊστάμενος της Αυτοτελούς Διεύθυνσης Υποστήριξης Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Κώστας Μιχαηλίδης.
«Μέσα, λοιπόν, από τη διαδικασία της ανταλλαγής καλών πρακτικών θα καθορίσουμε τι είναι αυτό που λέμε “παραδοσιακοί οικισμοί”, “παραδοσιακά αυθεντικά χωριά”, ποιες ελάχιστες προϋποθέσεις θα πρέπει να υπάρχουν στην περιοχή (πολιτιστικά μνημεία, ιστορικά μνημεία, καταλύματα, εστιατόρια) ώστε μπορέσουμε να δώσουμε μια ανάπτυξη και σε αυτές τις περιοχές και να συσταθεί ένα δίκτυο αυθεντικών χωριών στην περιοχή της Αδριατικής και του Ιονίου» πρόσθεσε.
Όλα τα παραπάνω θα ενσωματωθούν στην καινοτόμο έννοια της “φιλόξενης κοινότητας”, στην οποία η ίδια η κοινότητα θα αποτελεί την κινητήρια δύναμη της τοπικής ανάπτυξης. Η διακρατική συνεργασία θα δώσει τη δυνατότητα σε μικρά διάσπαρτα χωριά, τα οποία ως μονάδες δεν θα μπορούσαν να ξεχωρίσουν, να συνδεθούν μεταξύ τους και να αποτελέσουν ένα δίκτυο αυθεντικών χωριών.
Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας θα συμμετάσχει σε πακέτα εργασίας που αφορούν την χαρτογράφηση των φυσικών και πολιτιστικών στοιχείων των αυθεντικών χωριών, τη διεξαγωγή έρευνας σχετικά με τις διαθέσιμες υπηρεσίες της κάθε περιοχής, τη συνεργασία για την υλοποίηση των πιλοτικών δράσεων και τη δημιουργία διαδικτυακής πλατφόρμας για τη συγκέντρωση στοιχείων.