Βαγγέλης Παπαθανασίου: Ο Έλληνας έθετε ως μέτρο τη φύση

Πράσινο Ταμείο: Παράταση έως 27/5 για αιτήσεις χρηματοδότησης Σχεδίων Αστικής Προσβασιμότητας
19 Μαΐου 2022
Νέα χρηματοδοτικά εργαλεία για την Αυτοδιοίκηση από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων
20 Μαΐου 2022
Show all

Βαγγέλης Παπαθανασίου: Ο Έλληνας έθετε ως μέτρο τη φύση

Η δήλωση του εκπροσώπου τύπου του ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ Νίκου Καραμπάση
Βαγγέλης Παπαθανασίου: Ο Έλληνας έθετε ως μέτρο τη φύση

Για την φυσική απώλεια του «παγκόσμιου» Έλληνα μουσικού Βαγγέλη Παπαθανασίου ο εκπρόσωπος τύπου του ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ Νίκος Καραμπάσης προέβη στην ακόλουθη δήλωση:

«Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου μας πρόσφερε το δώρο της μουσικής γνωρίζοντας – όπως είχε πει ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 -οτι «κάθε ανθρώπινη και ζωική και φυτική ύπαρξη, ή και αυτή ακόμη η ανόργανη ύλη, εμπεριέχει τη σφραγίδα του κύκλου της Δημιουργίας. Ο ήχος ακολουθεί πάντοτε τη συχνότητα των μεταβολών αυτού του κύκλου ως λειτουργικός κώδικας των συμπαντικών διαστάσεων και ταυτόχρονα ως γεννήτωρ.
Μας παρότρυνε να προσπαθήσουμε να αναδιφήσουμε στη μνήμη μας και να «θυμηθούμε». Τότε – σημείωνε – θα κατορθώσουμε να αποκωδικοποιήσουμε τον κώδικα της Δημιουργίας του Σύμπαντος και κατά συνέπεια τον δικό μας. Και αναφωνούσε: Τι υπέροχο και θείο κλειδί είναι η μουσική!». Αργότερα συμπλήρωνε: «Μέτρον, ρυθμός, αρμονία ίσον μουσική, η οποία μετατρέπει την ακοσμία σε κόσμο, την αταξία σε τάξη και τη δυσαρμονία σε συμφωνία».
Ως ενεργός πολίτης υπογράμμιζε με έμφαση οτι «κάποτε η Ελλάδα, αυτός ο τόπος που λέγεται Ελλάδα, ήταν το γίγνεσθαι. Τώρα αυτή η λέξη έχει σβηστεί από την ελληνική μας συνείδηση και τώρα που όλοι ζητούν, δήθεν με τεράστιο ενδιαφέρον, το φάρμακο για να ανατραπεί αυτή η κατάσταση, μόνο μία λύση υπάρχει αντικειμενικά: Ελληνική Παιδεία. Η οποία βάλλεται ηθελημένα αλλά και από άγνοια εδώ και 1.700 χρόνια λυσσωδώς. Η Παιδεία, που αποτελεί τον κορμό της μόρφωσης σε σχεδόν όλον τον κόσμο, δεν διδάσκεται στην Ελλάδα. Νομίζω ότι η καταστροφή της χώρας μπορεί να έχει παγκόσμιες συνέπειες». Και συμπλήρωνε ιδιαίτερα στενοχωρημένος: «Δεν έπρεπε η Ελλάδα να φτάσει σε αυτό το σημείο, η Ελλάδα ήταν πηγή θετικών πραγμάτων και βρίσκεται σήμερα σε μια εξαιρετικά δεινή κατάσταση και θέση». Σε θέση σήψης και παρακμής…
Η σχέση μου με την Ελλάδα – έλεγε στους συνομιλητές του – είναι ουσιαστική, είναι δύσκολο να αφήσεις τη χώρα σου, παρ’ όλα αυτά έζησα πολλές δεκαετίες στο εξωτερικό. Το αντιμετώπισα ως υποχρεωτική μετανάστευση. Και ευχόταν να βγει η σύγχρονη Ελλάδα από την παρακμή της, να ανακοπεί αυτή η πορεία της παρακμής. «Δεν ξέρω, όμως, πότε η Ελλάδα θα γίνει το γίγνεσθαι που πάντα ήταν. Που ο Έλληνας δημιουργούσε και έβγαινε και έξω από τη χώρα. Δεν ξέρω πότε θα γίνει αυτό. Τα πνευματικά αγαθά που κατέθεσε η Ελλάδα στην ανθρωπότητα δεν έχουν ξεπεραστεί. Γιατί ο Έλληνας έθετε ως μέτρο τη φύση. Δεν έκανε τον σπουδαίο. Έτσι ανακάλυψε τις αναλλοίωτες αντικειμενικές αλήθειες».
Και καθώς θαυμάζουμε μόνο τα αρχαία ερείπια μας παρατηρούσε σκωπτικά ότι «θα έλεγε κανείς ότι τα σημερινά ερείπια του αρχαίου κάλλους αντιστοιχούν στην πνευματική ερείπωση της σύγχρονης Ελλάδας. Όμως χρειάζεται «κάτι διαφορετικό». Έχουμε ξεχωριστούς ανθρώπους. Απαιτείται, όμως, το πρότυπο οργάνωσης που στηρίζεται στο ορθό και αντικειμενικό. Με άλλα λόγια, έχουμε απόλυτη ανάγκη την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ».
Για τον Βαγγέλη Παπαθανασίου «η μουσική δεν έχει ανάγκη κανέναν. Η μουσική είναι ένα θείο πράγμα. Είναι μια τεράστια δύναμη που διαμορφώνει τον κόσμο. Η μουσική είναι η μόνη δύναμη η οποία μπορεί να συλλάβει την αλήθεια διότι ως πνευματικό εργαλείο λειτουργεί απολύτως αφαιρετικά. Η αλήθεια είναι πάντοτε αντικειμενική». Γι αυτό και σημείωνε «στη μουσική δεν έχω πει ποτέ «εγώ». Εκτός αν είναι τρόπος του λέγειν. Δεν υπάρχει το «εγώ». Είναι ασεβές να υπάρχει. Πώς να υπάρχει όταν υπάρχει η μουσική;».
Θυμόταν αυτό που είχε πει ο Ηράκλειτος ότι «η φωτιά εξατμίζει το νερό αλλά και το νερό σβήνει τη φωτιά. Ο άνθρωπος, όμως, παρόλο που αποτελείται κυρίως από νερό, έχει πάντα σταθερή θερμοκρασία. Αυτό σημαίνει αρμονία. Διότι ο ορισμός της αρμονίας – έλεγε ο Βαγγέλης Παπαθανασίου – κατά τον Φιλόλαο είναι «πολυμιγέων ένωσις και δίχα φρονεόντων συμφρόνησις». Όπως σημείωνε «η μουσική υπάρχει παντού αρκεί να τη διαβάζεις. Και δεν διδάσκεται η μουσική, η μουσική εμπεριέχεται. Κολυμπάμε μέσα στη μουσική».
Ο παγκόσμιος αυτός Έλληνας μουσικός στις πολλές συνεντεύξεις του έλεγε ότι «πρέπει να επενδύουμε στην ομορφιά, η οποία είναι αρμονία» και συμπλήρωνε λέγοντας ότι «αισθάνομαι βαθύτατα ότι το Σύμπαν ζητά τη μετατροπή του χάους σε αρμονία. Όποια αρμονία και αν επιτευχθεί, επειδή το χάος είναι πάντα μεγαλύτερο, θα υπάρξει μία περίοδος που θα επιτρέπει τη δημιουργία. Σε αυτή την περίοδο θα δημιουργηθεί ό,τι είναι να δημιουργηθεί. Έπειτα, να μην ξεχνάμε ότι πάντα υπάρχει η τάση της απόκλισης (η τάση να ξαναγυρίσουμε στην ακοσμία), δηλαδή αυτό που ονομάζουμε εντροπία. Με άλλα λόγια, ό,τι ωραίο να γίνεται άσχημο και ό,τι σωστό να γίνεται λάθος, και πάλι από την αρχή. Η ελληνική σκέψη βρίσκεται στον πυρήνα αυτού του αγώνα και όχι το αντίθετο».
Γι αυτό και «η μουσική που δεν περνάει από τη συνειδητοποίηση και τη σκέψη είναι πιο ατόφια. Κι αυτό είναι το πιο σημαντικό επίτευγμα για εμένα. Γιατί έχουμε ένα αποτέλεσμα, χωρίς όσο το δυνατόν καμία παρέμβαση». Για να επιτύχω και να προσεγγίσω την πιο αντικειμενική έκβαση της μουσικής (του κώδικα και της πληροφορίας). Να σας πω κι άλλο ένα παράδειγμα; Μεταξύ της πηγής του ρεύματος και μίας λάμπας μεσολαβεί το καλώδιο. Το καλώδιο δεν σκέπτεται. Απλώς μεταφέρει».
Η μουσική του πρόσφερε και το πιο πολύτιμο πράγμα που λέγεται ελευθερία που όπως έλεγε ο Αριστοτέλης «η ελευθερία είναι να μπορείς να κάνεις κι αλλιώς». Δεν πρέπει, βεβαίως, να προκαλείς κακό. Αλλά όταν είσαι ελεύθερος δεν έχεις ανάγκη να κάνεις κακό. Το κακό προκύπτει από ανάγκες κι από τις δυσκολίες. Πάντως, η ουσία είναι μία, όταν βρίσκεσαι μέσα σε έναν τέτοιο κόσμο, στον κόσμο της μουσικής, τότε είσαι υγιής. Ακόμη και η στενοχώρια είναι υγιής. Όταν είσαι στον κόσμο της μουσικής είναι σαν να κάνεις ένα εσωτερικό λουτρό, είναι απίστευτο».

Καλό σου Ταξίδι Βαγγέλη Παπαθανασίου».