Σπάνια νίκη των ακτιβιστών για το κλίμα

• Δικαστήριο στις ΗΠΑ δικαίωσε νεαρούς που μήνυσαν το κράτος επειδή παραβίασε το δικαίωμά τους σε καθαρό και υγιές περιβάλλον, προωθώντας τη χρήση ορυκτών καυσίμων
  

Πρόκειται για μια ιστορική απόφαση, την πρώτη αυτού του είδους στις Ηνωμένες Πολιτείες: δικαστήριο της Μοντάνα αποφάσισε τη Δευτέρα υπέρ νεαρών εναγόντων οι οποίοι υποστήριξαν ότι το κράτος παραβίασε το δικαίωμά τους σε ένα «καθαρό και υγιεινό περιβάλλον», προωθώντας τη χρήση ορυκτών καυσίμων.

Το δικαστήριο έκρινε ότι μια διάταξη του νόμου περί περιβαλλοντικής πολιτικής της Μοντάνα έχει βλάψει το περιβάλλον της πολιτείας και τους νεαρούς ενάγοντες, εμποδίζοντας τη Μοντάνα να εξετάσει τις κλιματικές επιπτώσεις των ενεργειακών έργων.

Η διάταξη είναι συνεπώς αντισυνταγματική, αναφέρεται στη δικαστική απόφαση.

«Πρόκειται για μια τεράστια νίκη για τη Μοντάνα, για τη νεολαία, για τη δημοκρατία και για το κλίμα μας», δήλωσε στην «Washington Post» η Τζούλια Ολσον, εκτελεστική διευθύντρια του Our Children’s Trust, που έφερε την υπόθεση στα δικαστήρια.

«Περισσότερες αποφάσεις σαν αυτή θα ακολουθήσουν σίγουρα».

Η σαρωτική νίκη, μία από τις ισχυρότερες αποφάσεις για την κλιματική αλλαγή που έχει εκδοθεί ποτέ από δικαστήριο, θα μπορούσε να δώσει ακόμα μεγαλύτερη ώθηση στο περιβαλλοντικό κίνημα και να οδηγήσει σε ένα κύμα υποθέσεων με στόχο την προώθηση της δράσης για την κλιματική αλλαγή, λένε οι ειδικοί.

Από 5 έως 22 ετών
Η απόφαση αντιπροσωπεύει μια σπάνια νίκη για τους ακτιβιστές για το κλίμα που προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν τα δικαστήρια για να απωθήσουν τις κυβερνητικές πολιτικές και τις βιομηχανικές δραστηριότητες που θεωρούν ότι βλάπτουν τον πλανήτη.

Σε αυτήν την υπόθεση, 16 νεαροί κάτοικοι της Μοντάνα, ηλικίας από 5 έως 22 ετών, έκαναν την αγωγή.

Αν και ο αριθμός των αγωγών στα δικαστήρια για το κλίμα σε όλο τον κόσμο έχει υπερδιπλασιαστεί τα τελευταία πέντε χρόνια, οι αγωγές νέων στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αντιμετωπίσει πολλές δυσκολίες. Συνολικά έχουν κατατεθεί περίπου 2.200 υποθέσεις για το περιβάλλον ενώπιον δικαστηρίων στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά ελάχιστες έχουν δικαιωθεί.

Ομως διεθνώς ο αριθμός των επιτυχιών αυξάνεται, όπως και η ποικιλομορφία όσων προσφεύγουν σε αυτές τις υποθέσεις στα δικαστήρια, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης των νομικών αγωγών που ασκούνται από νέους, ομάδες γυναικών, τοπικές κοινότητες και αυτόχθονες πληθυσμούς.

Από τις υποθέσεις για τις οποίες έχει εκδοθεί απόφαση, περισσότερες από τις μισές είχαν αποτελέσματα ευνοϊκά για τη δράση για το κλίμα, σύμφωνα με έκθεση του 2022.

Θα έχει συνέχεια
Η υπόθεση της Μοντάνα έχει συνέχεια, καθώς θα γίνει προσφυγή από τις Αρχές στο Ανώτατο Δικαστήριο της πολιτείας, επιβεβαίωσε η Εμιλι Φλάουερ, εκπρόσωπος του Ρεπουμπλικανού γενικού εισαγγελέα της Μοντάνα, Οστιν Κνούντσεν. Χαρακτήρισε την απόφαση «παράλογη» και είπε ότι η πολιτεία δεν μπορεί να κατηγορηθεί για την αλλαγή του κλίματος.

Οι νομικοί θεωρούν ότι οι νέοι της Μοντάνα διαθέτουν ένα πλεονέκτημα στο Σύνταγμα της πολιτείας, το οποίο εγγυάται το δικαίωμα σε «καθαρό και υγιεινό περιβάλλον». Η Μοντάνα φιλοξενεί τα μεγαλύτερα ανακτήσιμα αποθέματα λιθάνθρακα στις ΗΠΑ.

Οι των εναγόντων υποστηρίζουν ότι οι Αρχές δεν αρνήθηκαν ποτέ την άδεια για εξόρυξη ορυκτών καυσίμων. Οι νέοι εστίασαν σε αυτό το συνταγματικό δικαίωμα: ένας 15χρονος με άσθμα περιέγραψε τον εαυτό του ως «κρατούμενο στο σπίτι μου» όταν απομονώθηκε με τον κορωνοϊό κατά τη διάρκεια μιας περιόδου έντονου καπνού από τις πυρκαγιές.

Ο 22χρονος Ρίκι Χελντ εξήγησε πώς οι ακραίες καιρικές συνθήκες έχουν βλάψει το ράντσο της οικογένειάς του. «Το ξέρω ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί παγκόσμιο ζήτημα», λέει, «αλλά η Μοντάνα πρέπει να αναλάβει την ευθύνη για τον ρόλο μας σε αυτό».