Γράφει ο Δημήτρης Σκουτέρης*
Είναι κοινή διαπίστωση ότι στα νησιά μας υπάρχουν κτίρια (κυρίως κατοικίες), που για μεγάλο χρονικό διάστημα τους έτους δεν χρησιμοποιούνται από τους ιδιοκτήτες τους. Υπάρχουν, επίσης κτίρια που στην ουσία έχουν εγκαταλειφθεί. Επίσης κοινή διαπίστωση είναι το φαινόμενο της «γήρανσης του πληθυσμού της Ε.Ε.», που αναδεικνύει ένα νέο οικονομικό πεδίο, της Silver economy (οικονομία για την Τρίτη ηλικία).
Η πρότασή μας αναφέρεται στην με κάθε πρόσφορο τρόπο αξιοποίηση αυτής της «σχολάζουσας» κτιριακής υποδομής. Συγκεκριμένα προτείνεται:
• Λεπτομερής απογραφή αυτών των ιδιοκτησιών (θα μπορούσε να γίνει από τους Δήμους, που διαθέτουν τα στοιχεία μέσω του ΤΑΠ).
• Λεπτομερής περιγραφή της κατάστασης κάθε ακινήτου, και δημιουργία φακέλου ακινήτου.
• Καταρχήν προσδιορισμός μελλοντικής χρήσης του ακινήτου (κατοικία-κοινόχρηστος χρήση, εμπορική χρήση κλπ).
• Προμελέτη κόστους αποκατάστασης-ενεργειακής αναβάθμισης-τυχόν επίπλωσης/εξοπλισμού (οικοσκευής συμπεριλαμβανομένης/για κατοικίες).
Τα αναβαθμισμένα αυτά ακίνητα-κατοικίες μπορούν να ενοικιασθούν μακροχρόνια και για 10 μήνες το έτος (από Σεπτέμβριο ως και τέλος Ιουνίου) σε άτομα ή οικογένειες συνταξιούχων ή λοιπών ενδιαφερομένων, προερχόμενων κυρίως από χώρες της Ε.Ε, τις ΗΠΑ, Καναδά, Αυστραλία, Ισραήλ, Κίνα, Ρωσία κλπ. Τον Ιούλιο και Αύγουστο θα μπορούν να χρησιμοποιούνται (προσυμφωνημένη διαδικασία) από τους Έλληνες ιδιοκτήτες τους, βάσει της συμφωνίας.
Μπορεί να υπάρξει συμφωνία με συνταξιοδοτικούς φορείς ή και με ενώσεις συνταξιούχων ή και με ασφαλιστικά ταμεία των προαναφερόμενων χωρών για αυτού του είδους τη μακροχρόνια συνεργασία.
Το κόστος αποκατάστασης-ενεργειακής αναβάθμισης-εξοπλισμού των ακινήτων δυνατόν να επιμερισθεί μεταξύ:
1. Σχετικών κοινοτικών προγραμμάτων (πχ ΕΣΠΑ «εξοικονομώ»)
2. Συμμετοχής των Φορέων (που προαναφέρθηκαν) έναντι του ενοικίου που θα καταβάλλεται για τους 10 μήνες ανά έτος ενοικίασης του ακινήτου.
3. Από μερική αυτοχρηματοδότηση των Κατασκευαστικών εταιρειών, που θα αναλάβουν το έργο της αποκατάστασης.
4. Από Τραπεζικό δανεισμό ή δανεισμό μέσω Funds.
Οφέλη του έργου(ενδεικτικά):
• Αύξηση του πληθυσμού σε 12 μηνη βάση των νησιών.
• Ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας με διάχυση της ανάπτυξης σε παραγωγικές δραστηριότητες του συνόλου της οικονομίας των νησιών.
• Αύξηση της απασχόλησης με τη δημιουργία μόνιμων και όχι εποχιακών θέσεων απασχόλησης.
• Θωράκιση των νησιών, δεδομένου ότι αν απαιτηθεί, οι χώρες προέλευσης των επί 10μηνο διαμενόντων στα νησιά θα «υπερασπισθούν» την ακεραιότητα και ασφάλεια των πολιτών τους έναντι «απειλών» από αλλότριες δυνάμεις.
• Ενίσχυση των υποδομών και κάθε είδους υπηρεσιών (κοινωνικών-μεταφορών-υγείας κλπ) των νησιών προκειμένου να ανταποκριθούν στις αυξημένες ανάγκες, που θα προκύψουν από την αύξηση των κατοίκων τους.
• Μόνιμη προβολή των νησιών, αλλά και της χώρας μας στις χώρες προέλευσης των επί 10μηνο διαμενόντων με ενδεχόμενο η Ελλάδα να αποκτήσει σε κάθε μια από αυτές τις χώρες το πιο αποτελεσματικό lobby.
Ο τομέας της «πράσινης» οικοδομής μπορεί να αποτελέσει βασικό μοχλό ανάπτυξης των νησιωτικών περιοχών, δημιουργίας θέσεων εργασίας, εξοικονόμησης πόρων και στήριξης της ελληνικής βιομηχανίας. Σήμερα στην Ε.Ε έχει αναπτυχθεί σοβαρός προβληματισμός σχετικά με την:
1. Την «αναβάθμιση –αξιοποίηση» του κτιριακού αποθέματος (http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2016/587326/IPOL_STU(2016)587326_EN.pdf).
2.Την Silver Economy, η οποία συνδέεται με την καινοτομία για την ενεργό και υγιή γήρανση, προωθώντας ανώτερου επιπέδου τουρισμό-φιλικό για τους ηλικιωμένους περιβάλλον στέγασης και διαβίωσης (με έξυπνα σπίτια υποστήριξη της ανεξάρτητης διαβίωσης τους). Ήδη στις ΗΠΑ, πολλές μεγάλες εταιρείες κινούνται στην πολλά υποσχόμενη Silver Economy, όπως το Google με το απόκτηση του NEST και iRobot καθώς και η Apple με το νέο e Health Kit της. Αλλά και στην Ευρώπη μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρείες όπως η Bosch, η Legrand ή Philips έχουν αναπτύξει στρατηγικές Silver Economy. Πολυάριθμες μελέτες έχουν αναλύσει το μέγεθος, τη δυναμική και την ανάπτυξη προβλέψεις του Silver Οικονομίας. Η Merrill Lynch εκτιμά την αξία του τζίρου αυτής της Οικονομίας στα $ 7.000 δισεκατομμύρια ετησίως. Σύμφωνα με την Euromonitor, η αγοραστική δύναμη των πλέον ηλικιωμένων “γενιά του baby boom” θα φτάσει $ 15 τρισεκατομμύρια στο 2020. Παραδείγματα τομέων που αναμένεται να ωφεληθούν σημαντικά από την Silver Economy είναι: τα καλλυντικά και η μόδα, ο τουρισμός, οι ρομποτικές υπηρεσίες, οι υπηρεσίες της υγείας και ευεξίας, ο τομέας των κατασκευών και υποδομών, η ασφάλεια, ο πολιτισμός, η εκπαίδευση και οι δεξιότητες, η ψυχαγωγία, (http://ec.europa.eu/research/innovation-union/pdf/active-healthy-ageing/silvereco.pdf#view=fit&pagemode=none
http://ec.europa.eu/research/innovation-union/index_en.cfm?section=active-healthy-ageing&pg=silvereconomy).
Για την ασφαλή επιτυχία του στόχου προτείνεται να υπάρξει ανά Περιφέρεια, μια μελέτη σκοπιμότητας, η οποία και θα αναδείξει τα βήματα σχεδιασμού και υλοποίησης.

Ο Δημήτρης Σκουτέρης είναι Πολιτικός αναλυτής
(skouterisd@gmail.com @ skouterisd1)